Świadectwo charakterystyki energetycznej (znane również jako certyfikat energetyczny) to dokument, który określa efektywność energetyczną budynku lub lokalu. Jest to ocena dotycząca zużycia energii w budynku, która ma na celu pomóc w zmniejszeniu kosztów energii, poprawie efektywności energetycznej oraz zmniejszeniu emisji gazów cieplarnianych. Świadectwo charakterystyki energetycznej stanowi także element dbałości o zrównoważony rozwój i stanowi jeden z istotnych aspektów w kontekście polityki ekologicznej w wielu krajach.
- Podstawy prawne
Świadectwo charakterystyki energetycznej jest wymagane na mocy przepisów prawa, zarówno krajowych, jak i unijnych. W Polsce wprowadzenie takiego obowiązku jest wynikiem implementacji dyrektyw Unii Europejskiej, których celem jest poprawa efektywności energetycznej budynków. Podstawą prawną jest przede wszystkim ustawa z dnia 29 sierpnia 2014 roku o charakterystyce energetycznej budynków oraz rozporządzenia wykonawcze do tej ustawy. Z kolei dyrektywa unijna nr 2010/31/UE o charakterystyce energetycznej budynków nakłada obowiązek przeprowadzania oceny energetycznej budynków i wystawiania odpowiednich świadectw.
- Cel świadectwa charakterystyki energetycznej
Świadectwo charakterystyki energetycznej ma na celu:
Ocena efektywności energetycznej budynku: Dzięki niemu właściciele i użytkownicy budynków mogą poznać, jak energooszczędny jest dany obiekt.
Informowanie o zużyciu energii: Certyfikat dostarcza informacji o ilości energii potrzebnej do ogrzewania, chłodzenia, wentylacji, oświetlenia i innych procesów wewnętrznych w budynku.
Porównanie efektywności energetycznej budynków: Świadectwo umożliwia porównanie różnych budynków pod kątem zużycia energii, co jest pomocne zarówno przy zakupie nieruchomości, jak i w kontekście wynajmu.
Promowanie zrównoważonego rozwoju: Dokument zachęca właścicieli do inwestowania w technologie zmniejszające zużycie energii, co w dłuższej perspektywie wpływa na zmniejszenie emisji CO₂ i innych zanieczyszczeń.
Zwiększenie świadomości ekologicznej: Posiadanie świadectwa może zmotywować właścicieli budynków do wprowadzenia działań modernizacyjnych mających na celu obniżenie kosztów eksploatacyjnych, jak i wzmocnienie jakości powietrza.
- Zakres informacji zawartych w świadectwie
Świadectwo charakterystyki energetycznej zawiera szereg istotnych informacji na temat budynku, w tym:
Klasa energetyczna budynku: W świadectwie wskazuje się klasę energetyczną budynku, która określona jest literami od A (najbardziej efektywne energetycznie) do G (najmniej efektywne). Im wyższa klasa, tym mniejsze zużycie energii. Na przykład, budynek o klasie A charakteryzuje się niskim zapotrzebowaniem na energię, natomiast budynek klasy G wymaga dużych nakładów energii do utrzymania komfortu cieplnego i innych funkcji.
Roczne zapotrzebowanie na energię: Określa się roczne zapotrzebowanie na energię, które jest wyrażane w kWh/m² na rok. To oznacza, ile energii w przeliczeniu na powierzchnię całkowitą budynku jest potrzebne na jego użytkowanie przez rok.
Wykorzystanie energii odnawialnej: Jeśli budynek wykorzystuje odnawialne źródła energii (np. panele fotowoltaiczne, kolektory słoneczne, pompy ciepła), to ta informacja również pojawi się w świadectwie. Wartość ta pozytywnie wpływa na ocenę energetyczną budynku.
Dane techniczne i materiały: Świadectwo zawiera także dane dotyczące materiałów budowlanych, z których zbudowany jest obiekt, oraz systemów technicznych (np. ogrzewanie, wentylacja, klimatyzacja, instalacje grzewcze). Ważnym elementem jest również informacja o efektywności urządzeń grzewczych, chłodzących i wentylacyjnych.
Zalecenia dotyczące poprawy efektywności energetycznej: Często w świadectwie znajdują się także zalecenia, które mają na celu poprawę efektywności energetycznej budynku. Mogą to być sugestie dotyczące docieplenia budynku, modernizacji instalacji grzewczej, wymiany okien na energooszczędne czy instalacji systemów odnawialnych źródeł energii.
- Kiedy świadectwo jest wymagane?
Świadectwo charakterystyki energetycznej jest wymagane w kilku sytuacjach:
Sprzedaż nieruchomości: Zgodnie z przepisami prawa, świadectwo energetyczne musi zostać przedstawione w momencie sprzedaży budynku lub lokalu mieszkalnego. Należy je załączyć do umowy sprzedaży.
Wynajem nieruchomości: W przypadku wynajmu budynków lub mieszkań, właściciel lub wynajmujący musi udostępnić certyfikat najemcy.
Budowa i oddanie do użytku nowych budynków: Nowo wybudowane obiekty muszą posiadać świadectwo energetyczne przed oddaniem do użytku. Podobnie ma to miejsce przy dużych modernizacjach budynków.
Zlecenia publiczne i inwestycje publiczne: W przypadku inwestycji publicznych, w tym budynków użyteczności publicznej, wymagane jest posiadanie świadectwa energetycznego.
- Wykonawcy świadectw energetycznych
Świadectwa charakterystyki energetycznej mogą być sporządzane przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje zawodowe, takie jak uprawnienia do wykonywania ocen energetycznych budynków, które uzyskuje się po odbyciu odpowiednich szkoleń oraz zdaniu egzaminu. W Polsce, osoby te muszą być członkami odpowiednich organizacji zawodowych, takich jak Polskie Towarzystwo Budownictwa Ekologicznego (PLGBC) czy Polskie Stowarzyszenie Certyfikatorów Energetycznych (PSCE).
- Koszty związane z uzyskaniem świadectwa
Koszt sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej zależy od kilku czynników, takich jak:
Rodzaj budynku (dom jednorodzinny, budynek wielorodzinny, biurowiec).
Wielkość budynku (powierzchnia użytkowa).
Skomplikowanie projektu (np. w przypadku budynków złożonych, o nietypowej konstrukcji).
Średnio ceny wykonania świadectwa energetycznego w Polsce wahają się od 300 do 800 zł, choć w przypadku większych obiektów może to być wyższa kwota.
- Korzyści z posiadania świadectwa energetycznego
Zwiększenie wartości nieruchomości: Budynki o wysokiej efektywności energetycznej mają wyższą wartość rynkową. Potencjalni nabywcy są skłonni zapłacić więcej za obiekt, który jest energooszczędny i wiąże się z niższymi kosztami eksploatacyjnymi.
Zwiększenie atrakcyjności wynajmu: W przypadku wynajmu, świadectwo może przyciągnąć najemców szukających oszczędności na rachunkach za energię.
Zmniejszenie kosztów eksploatacyjnych: Posiadanie świadectwa może skłonić właścicieli do modernizacji budynku, co skutkuje zmniejszeniem kosztów zużycia energii.
Dbałość o środowisko: Certyfikat energetyczny promuje ekologiczne rozwiązania i może przyczynić się do zmniejszenia zużycia energii oraz emisji gazów cieplarnianych, co ma pozytywny wpływ na zmiany klimatyczne.
- Przyszłość świadectw energetycznych
Z biegiem czasu, wraz z rosnącą świadomością ekologiczną oraz postępującymi regulacjami unijnymi i krajowymi, znaczenie świadectw energetycznych będzie rosła.