Świadectwo charakterystyki energetycznej (potocznie nazywane „certyfikatem energetycznym”) jest dokumentem, który określa zapotrzebowanie budynku lub lokalu na energię niezbędną do jego użytkowania. Obowiązek jego posiadania wynika z przepisów prawa i ma na celu poprawę efektywności energetycznej budynków, a także umożliwienie porównywania ich pod względem zużycia energii. Obowiązek ten został uregulowany w ustawie z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków oraz wynikających z niej rozporządzeniach wykonawczych.
Poniżej szczegółowo wyjaśniam, kiedy wymagane jest świadectwo charakterystyki energetycznej:
1. Przy sprzedaży budynku lub lokalu
Jednym z głównych przypadków, w których wymagane jest posiadanie świadectwa energetycznego, jest sprzedaż budynku lub jego części (np. mieszkania). Obowiązek ten dotyczy zarówno rynku pierwotnego, jak i wtórnego. Sprzedający zobowiązany jest do przekazania nabywcy świadectwa charakterystyki energetycznej najpóźniej w momencie podpisania aktu notarialnego. Notariusz ma obowiązek odnotować w akcie fakt przekazania dokumentu lub oświadczenie strony, że świadectwa nie przekazano.
2. Przy wynajmie budynku lub lokalu
Również w przypadku wynajmu – zarówno mieszkania, jak i lokalu użytkowego – wynajmujący musi przekazać najemcy świadectwo charakterystyki energetycznej. Wymóg ten obowiązuje przy zawieraniu nowej umowy najmu. Co ważne, nie dotyczy on przedłużenia już istniejącej umowy, jeśli nie zmieniają się jej strony ani przedmiot.
3. Dla nowych budynków oddawanych do użytkowania
W przypadku nowo wybudowanych budynków obowiązek sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej ciąży na inwestorze. Dokument ten jest wymagany do uzyskania pozwolenia na użytkowanie budynku. Musi zostać dołączony do dokumentacji składanej przy zakończeniu budowy.
4. W przypadku modernizacji lub przebudowy budynku
Świadectwo może być wymagane również po przebudowie, rozbudowie lub modernizacji budynku, jeśli zmiany te wpływają na jego charakterystykę energetyczną (np. wymiana systemu ogrzewania, termomodernizacja). Wówczas konieczne może być zaktualizowanie certyfikatu.
5. Dla budynków użyteczności publicznej o powierzchni powyżej 250 m²
Obowiązek posiadania i publicznego eksponowania świadectwa charakterystyki energetycznej dotyczy także niektórych budynków użyteczności publicznej. Dotyczy to obiektów o powierzchni użytkowej powyżej 250 m², w których świadczone są usługi publiczne i które są często odwiedzane przez obywateli (np. urzędy, szkoły, sądy, szpitale). Świadectwo powinno być wywieszone w widocznym miejscu, np. przy wejściu do budynku.
6. Przy ogłoszeniach sprzedaży lub najmu (od 2023 r.)
Od 28 kwietnia 2023 r. zmieniły się przepisy – w ofertach sprzedaży i najmu nieruchomości należy podawać najważniejsze dane wynikające ze świadectwa energetycznego (EP, EK, EU oraz udział OZE). Oznacza to, że jeśli właściciel lub pośrednik zamierza zamieścić ogłoszenie, musi wcześniej dysponować świadectwem, aby zawrzeć w ogłoszeniu wymagane informacje.
Kiedy nie trzeba posiadać świadectwa energetycznego?
Istnieją pewne wyjątki, kiedy świadectwo nie jest wymagane:
- budynki podlegające ochronie zabytków (jeśli wykonanie świadectwa byłoby sprzeczne z ochroną konserwatorską),
- budynki kultu religijnego (np. kościoły),
- budynki gospodarcze niewyposażone w instalację zużywającą energię,
- budynki przeznaczone do użytkowania nie dłużej niż 2 lata,
- budynki mieszkalne użytkowane nie dłużej niż 4 miesiące w roku (np. domki letniskowe),
- wolnostojące budynki o powierzchni użytkowej poniżej 50 m².
Podsumowanie
Świadectwo charakterystyki energetycznej jest nieodzownym dokumentem w wielu sytuacjach związanych z obrotem nieruchomościami oraz eksploatacją budynków. Obowiązek jego posiadania spoczywa na właścicielu, inwestorze lub wynajmującym. Dokument ten nie tylko spełnia wymogi formalne, ale też dostarcza ważnych informacji o efektywności energetycznej budynku, co może wpływać na koszty jego użytkowania oraz atrakcyjność na rynku.
Jeśli potrzebujesz wzoru takiego świadectwa, chcesz wiedzieć, kto może je sporządzić, lub ile kosztuje – mogę również przygotować taką informację.